Teufelsberg Tale: Life at Field Station Berlin - Verlaten Berlijn (2023)

Terwijl Berlijn zich de handen wringt over wat te doen met Teufelsberg, kijken veel veteranen die op de site hebben gediend van verre toe. Degenen die op Field Station Berlin werkten, waren immers getraind om van een afstand met belangstelling te kijken.

Lew McDaniel uit West Virginia, VS, was een van degenen die hier tussen 1968 en 1971 gestationeerd waren, toen hij als taalkundige werkte.

Hij hielp bij het organiseren van een reünie van zijn collega's in Berlijn voor de 50e verjaardag van de eerste permanente spionagefaciliteiten (SIGINT) op de heuvel in september 2013, toen ze een replica van een gedenkplaat op de locatie plaatsten. In morsecode met stippen en streepjes staat: "In God vertrouwen we, alle anderen houden we in de gaten."

"Het was geen officieel motto, maar een die onze troepen bedachten", vertelde McDaniel aan Abandoned Berlin. “Mijn favoriet is van een andere installatie langs de Tsjechische grens: ‘First to know, first to glow.’”

De veteranen hopen dat ze op een dag een permanente bronzen plaquette op de plek mogen plaatsen.

McDaniel – dat is hem rechts op de foto in 1967 tijdens zijn tijd in Monterey, Californië – was blij om enkele (maar niet alle!) details te delen van gelukkiger tijden op het spionagestation in zijn hoogtijdagen.

Wat hieronder volgt, is McDaniels verslag van het leven op Field Station Berlin, zoals verteld in zijn eigen woorden aan Abandoned Berlin.

Geheimhouding

Dit is allemaal nogal moeilijk te bespreken, aangezien we nog steeds gebonden zijn aan eden van die tijd. Hoewel de NSA toegeeft aanwezig te zijn geweest in Berlijn, zijn details nog steeds verborgen. Die aanwezigheid was ongeveer 100 van ons servicetypes voor elk van de (NSA-hoofdkwartier) Fort Meade-mensen en zonder ons zou veel nooit bekend zijn geweest. Ze krijgen de eer; wij hebben het werk gedaan.

Hoewel er meerdere keren per jaar zeer 24-uurs drukke tijden waren die samenvielen met militaire oefeningen, kan ik me in mijn tijd geen incidenten herinneren van 'uh oh, de ballon gaat omhoog'. Jongens die daar gestationeerd waren tijdens de Tsjechische invasie, de eerste bouw van de muur en enkele problemen met het luchtruim - ze bevonden zich in gespannen situaties. Niettemin verscherpte iets ongewoons onze aandacht.

We waren ons bewust van de situatie om ons heen, maar stonden er eigenlijk niet zo bij stil. Als we erover spraken, waren de gesprekken meestal op een macabere manier humoristisch. Ik zou zeggen dat we ons meer bewust waren van de situatie om ons heen in Oost-Duitsland dan troepen in andere eenheden in Berlijn, evenals Berlijnse burgers.

Ontmoetingen

Voor ons was het vreemd om de oppositie daadwerkelijk fysiek te zien. Ik betwijfel of ik VoPos (Volkspolizei, de Oost-Duitse politie) of Sovjet-troepen meer dan 10 keer heb gezien tijdens mijn rondreis door Berlijn. Sommigen waren bewakers aan de grens waar de Amerikaanse diensttrein van locomotief wisselde. Hoewel dit verboden was, ruilden sommigen Playboys en sigaretten en dergelijke voor items van Sovjet-uniformen. Ik heb zo een Oost-Duitse vlag verkregen. Af en toe zagen we Sovjettroepen een bezoek brengen aan de PX (Amerikaanse militaire winkel) op Clayallee.

Ik nam enkele dia's van een gebouw net ten oosten van de Glienicke-brug. Ik dwaalde rond in dat gebied toen ik mensen zag rondlopen in de bovenste verdiepingen van een gebouw in de muur en schijnbaar verlaten. Ik merkte ook dat de ramen dwars leken te zijn. Toen ik mijn camera oppakte om de foto te maken, liepen de mensen weg van de ramen.

Dit is, denk ik, het dichtst dat ik fysiek bij de oppositie op het werk kwam (behalve de treinbewakers). Het gebouw bleek een observatiepost te zijn waar de auto's van de verbindingsmissies van het Amerikaanse leger van/naar West-Berlijn kwamen en gingen.

Ik denk dat ik moet zeggen dat onze missie iets abstracter was dan die van reguliere linietroepen zoals infanterie, bepantsering, artilleriemensen. Natuurlijk, we zijn net als iedereen getraind in basistraining om geweren en dergelijke af te vuren, maar daarna vuurden we één keer per jaar een wapen af. Gewone linietroepen deden dat regelmatig. In zekere zin waren we als het ware verkenners voor de cavalerie uit.

Berlijn

Het was opmerkelijk voor mij om de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog te zien - huizen verdwenen, andere pokdalig met kogelgaten, de Gedächtniskirche. En ik was me altijd bewust van wat er onder onze site rustte. (Een onvoltooide militaire opleidingsschool van de nazi's.)

Jaren later bespraken mijn schoonvader en ik de stad. Zijn kijk als een B-17-tailleschutter uit de Tweede Wereldoorlog tijdens nachtelijke bombardementen was natuurlijk heel anders.

BERG MYTHEN

Ik weet zeker dat je alle verschillende T-Berg-links op internet hebt gezien. Er zijn er veel, sommige nauwkeurig en andere niet. Geen onderzeese tunnel, een favoriet toen ik daar was, geen vliegtuigradar en geen geheime ontsnappingstunnels.

De eerste site op T-Berg bestond uit gemonteerde bestelwagens in de vroege jaren 1960 of daaromtrent. Ik weet niet zeker wanneer de eerste koepel werd gebouwd, maar ik denk rond 1963. Tijdens mijn tijd daar was er een enkele koepel met metalen constructies die eruit straalden. Ik werkte in een van hen – warm in de zomer zonder ramen die we open konden zetten en zo koud in de winter dat we jassen, truien en handschoenen droegen. Handschoenen maakten het typen erg moeilijk, dus sneed ik de toppen van de vingers uit de mijne.

DE BOCHTEN

De koepel was twee verdiepingen bovenop een betonnen centrale pilaar. De koepel was gemaakt van een soort met rubber bekleed canvas en werd opgeblazen door luchtcompressoren van een Duitse onderzeeër uit de Tweede Wereldoorlog. Soms overmeesterde de wind de capaciteit van de compressoren. Als dat gebeurde, zou de loefzijde van de koepel gedeeltelijk instorten, waardoor een claxon zou klinken. Toen we het hoorden, gingen we allemaal zo snel mogelijk naar buiten en weg van de structuur, anders zou de koepel vallen en alles erin neerhalen. De normale luchtdruk in de koepel was zo hoog dat technici die af en toe in het bovenste gedeelte moesten werken, op weg naar buiten moesten decomprimeren om 'de bochten' te vermijden.

Grunie varkens

Het uitzicht vanaf het oppervlak van de Berg (heuvel) zelf was fenomenaal op een heldere dag. 'S Nachts zagen we vaak fakkels afvuren langs wat toen de muur was aan de westelijke grens van West-Berlijn. Meestal werd het veroorzaakt door dieren die de fakkeltrigger activeerden. In de buurt van de camping zagen we vaak wilde zwijnen langs de omheining.

GEEN FOTO'S

We werden gewaarschuwd om niet gefotografeerd te worden als we het konden helpen. Sovjet-missieauto's waren echter veel in het Grunewald-gebied en werden weggefotografeerd wanneer ze dat wilden. Ze waren vrij gemakkelijk te herkennen: zwarte lage Mercedessen met diplomatieke kentekenplaten en RDF-antennes op het dak.

ACTIVITEITEN

Het werk daar was soms een mix van opwinding, soms gecombineerd met normale zaken. Het grootste deel van mijn tijd daar werkte ik de klok rond, ongeacht de ploegendienst wanneer er dringend werk moest worden gedaan. Ik herinner me verschillende stints van drie weken waarin ik nauwelijks de moeite nam om te vertrekken. Gewoonlijk was er een gelijkmatige stroom van dingen om te leren en op te letten, wat het werk erg interessant maakte - als mijn vrouw destijds niet anders had gewild, zou ik voor een carrière in het leger zijn gebleven.

DOELEN

We waren ons er terdege van bewust dat de Sovjets en de Oost-Duitsers T-Berg als een uitstekend doelwit voor het eerste schot beschouwden en ons gemakkelijk hadden kunnen vernietigen. Berlijn lag immers op zeer gemakkelijke afstand van verschillende Sovjet-tank-, artillerie- en raketdivisies. Teufelsberg zou binnen minder dan een seconde letterlijk zijn verdampt nadat het bevel tot vuren was gegeven en dat bevel zou een van de eersten zijn geweest.

We waren een militaire installatie met overeenstemmende regels en voorschriften, maar voor het grootste deel werden we alleen gelaten om ons werk te doen. Hoewel we zeker in het leger zaten, het uniform droegen en ons grotendeels aan de regels hielden, hadden we niet het gevoel dat we deel uitmaakten van het ‘gewone’ leger dat geweren droeg en in tenten en dergelijke sliep. Ik wil niet als een snob klinken, maar onze talenten waren meer geschikt voor wat we deden dan om gewone linietroepen te zijn.

FEESTEN

We waren ook toegewijde feestvierders en uitgaansmensen. We werkten in wisselende diensten van vijf dagen en aan het einde van de vijf dagen trokken veel mensen naar de bars of naar bijeenkomsten. Niet veel mensen verlieten Berlijn - we konden alleen reizen via de Amerikaanse of Britse diensttrein of via vliegtuigen onder Amerikaanse vlag en mochten Oost-Duitsland of Oost-Berlijn niet in - dus het was tijdrovend om de stad te verlaten.

STEGLITZ

We woonden in een appartement in Steglitz, dus ik was niet onderworpen aan het leven in Andrews Barracks waar de meesten waren ingekwartierd, behalve de eerste week dat ik in Berlijn was. Mijn oorspronkelijke opdracht na de taalschool was bij de Amerikaanse militaire verbindingsmissie in Potsdam. Het leger besefte echter kort daarna dat ik getrouwd was en veranderde de bevelen. Gehuwd personeel werd niet naar Potsdam gestuurd.

Wonen aan de Maßmann Straße in Steglitz was interessant. Ik kreeg twee weken C-rantsoen voor het geval de ballon omhoog ging en kreeg een vliegticket voor mijn vrouw voor dezelfde situatie. Ik heb altijd het gevoel gehad dat geen van beide van enig nut zou zijn - zie de opmerkingen hierboven over de strijdkrachten rond Berlijn. Toen ik Berlijn verliet, moest ik de rantsoenen en het ticket inleveren.

BUREN

De mensen die in de andere appartementen woonden waren aardig. We werden uitgenodigd op hun feesten en familie-evenementen en we beantwoordden vaak. De Hauswirt en haar man waren Tsjechen die naar Berlijn kwamen voordat de Muur werd gebouwd. We namen vaak sigaretten, bourbon en rundvlees mee en ze kookten af ​​en toe Tsjechische maaltijden voor ons. We dronken grote hoeveelheden uitstekende Rumtopf die ze altijd leken te maken

Daarvoor woonden we in een straat aan de overkant van Clayallee in een huis dat toebehoorde aan een oud echtpaar dat daar tijdens de Tweede Wereldoorlog had gewoond. Ze zeiden dat hun huis ooit bezet was door Russische troepen die beleefd genoeg waren, maar niet gewend leken te zijn aan een gewoon huis.

CARRIÈRE

Wat we deden en hoe we het deden, blijft nog steeds in het geheim gehuld. Ik kan je vertellen dat het leger grote behoefte had aan Russische taalkundigen toen ik me in 1967 aanmeldde. Dat deed ik nadat ik mijn dienstplichtbrief had ontvangen – dienstplichtigen tijdens de oorlog in Vietnam hadden gewoonlijk niet de keuze wat ze in hun werk deden. twee jaar in het leger, dus heb ik me voor vier jaar aangemeld om een ​​betere kans te krijgen om iets interessants te doen. Oorspronkelijk wilde ik helikopterpiloot worden, maar ontdekte tijdens het testen daarvoor dat ik kleurenblind ben en dat diskwalificeerde me... Dus werd mij gevraagd of ik taalkundige wilde worden. Ik zei zeker, hoe zit het met Duits, aangezien ik vier jaar Duitse cursussen op de universiteit had gevolgd. Maar ze hadden Russische taalkundigen nodig en stuurden me negen maanden naar het Defence Language Institute in Monterey, Californië. De laatste keer dat onze dierenartsengroep een reünie hield op het instituut, waren de taalcursussen Midden-Oosters de grootste groep – er werd niet veel Russisch onderwezen nu de Koude Oorlog voorbij is.

GRAPPEN

'Koude Oorlog' is een brede penseelstreek die tal van interessante aspecten van die tijd en plaats overschildert.

Humor - een redding voor ons allemaal - had ook zijn plaats. Er is een verhaal dat je misschien hebt gelezen over de kachelpijpmortel. Naar verluidt – en er zijn er verschillende die beweerden getuige te zijn geweest van de gebeurtenissen en velen die ze niet geloven – gebeurde het volgende op een van onze locaties in het zuidoostelijke deel van de stad, direct naast een VoPo-wachttoren bij de muur. De bewakers hielden het terrein nauwlettend in de gaten, waardoor enkele grappenmakers het dak van het gebouw op kropen met een lang stuk zwarte kachelpijp en een zwart geverfde drankfles. Ze richtten de kachelpijp voorzichtig op de toren, ongeveer zoals je in een vijzel zou zien. De bewakers keken nauwlettend toe.

Een van de bende kwam voorzichtig overeind en liet de fles door de kachelpijp vallen alsof hij een mortier door de buis liet vallen. De bewakers sprongen uit de toren.

ALLIGATOREN

Ik heb het niet gehad over talloze uren van eindeloze verveling, afhankelijk van wat uw specifieke taken waren. Ik had het geluk dat er altijd wel iets was dat mijn interesse trok, terwijl anderen dat niet waren. Toch gaat er niets boven 4 uur 's ochtends tijdens een middernachtdienst na talloze koppen koffie om je mond het gevoel te geven dat een alligator erin kampeert.

Commies

Wat onze tegenhangers betreft, we wisten dat we regelmatig in de gaten werden gehouden. Sovjet "missieauto's" zwierven regelmatig door het Grunewald bij Teufelsberg - zwarte sedans met RDF-antennes op het dak op zoek naar radiosignalen van de locatie.

Tijdens een project waar ik rond 1970 aan werkte, merkten we dat het aantal Sovjet-missieauto's rond de locatie aanzienlijk was toegenomen. Toen ontdekten we dat onze CRT's buiten de omheinde terreinomtrek straalden. Moest het project een week of zo stilleggen totdat de afscherming rond ons gebied geplaatst kon worden.

We mochten ons ook niet laten fotograferen, pas op met wie we omgingen, verboden om naar Oost-Berlijn te gaan, moesten in- en uitvliegen op Amerikaanse vlaggendragers, moesten de Amerikaanse of Britse diensttrein nemen om in of uit te stappen van de stad.

Ik heb het probleem "wat te doen met TBerg" gevolgd. Voor zover ik wist, leek er enige hoop te zijn dat in ieder geval een deel van de site behouden zou blijven. Vermoedelijk het gedeelte met de grote koepel en veel 'kunstwerk'. Ik vind het interessant dat de site wordt gebruikt voor commercials, bijeenkomsten en concerten.

Herinneringen

Het is 47 jaar* geleden dat ik in december met de diensttrein in Berlijn aankwam. Het enige dat ik me van die dag herinner, was de geur van brandende kolen in kachels en open haarden. Andere geïsoleerde herinneringen aan mijn tijd daar:

• Zomeravonden als het om 22.00 uur voldoende licht was om buiten te lezen.
• Met de Ubahn en Strassenbahn rijden om mensen te kijken. En een kleine oude dame die de Umsteig neerstak die ik had laten vallen en die als haar eigendom nam.
• Mensen die op zonnige winterdagen door de bossen wandelen, vaak met hun honden.
• Op warme avonden buiten dineren aan de Kdamm.
• Een bar in de wijk Tempelhof waar de straatwandelaars rondhingen. Goed eten, vreemde mensen. Er was ook een pizzeria in de buurt genaamd "The Dirty Old Man". Witte asperges op de pizza, hij zei dat hij uit de greppels in de buurt kwam.
• Rosario's Pizza. We maakten een bestelling op de heuvel en iemand reed naar Rosario om het op te halen. Als we drie pizza's bestelden, kregen we een gratis fles Lambrusco die vaak werd neergehaald terwijl we met de bestelling naar de heuvel terugkeerden. En ja, ik heb een paar van die reizen gemaakt.
• De NAAF. Geweldige single malts en cognac voor heel weinig geld. Ik heb nog steeds de Harris tweed jasjes die ik daar heb gekocht. Ze passen niet meer, maar ik kan mezelf er niet toe brengen ze weg te geven. Ze bestuurden ook "de NAAFI-wagen" die overdag tijdens de lunch naar de heuvel kwam. Uitstekend NAAFI-wagenvoedsel, hoewel ik niet hetzelfde kan zeggen voor de NAAFI zelf in het centrum...
• Uit de trickbus stappen bij Randy's op Finkensteinalle, naar binnen gaan en pas 2 dagen later weer naar buiten komen toen de trickbus stopte om ons op te halen.
• De hauswirt aan de Massmann Strasse waar we woonden. Zij en haar man waren Tsjechen. Ik zou ze Jim Beam bourbon en rundvlees brengen. Ze kookten het avondeten voor ons en haar familie, waarna we de bourbon dronken... Op dezelfde locatie kwam ons appartement uit op een binnenplaats die gedeeld werd met andere gebouwen. Op mooie dagen draaide iemand in het andere gebouw opnames van verschillende opera's. Ik ben geen operafan, maar op de een of andere manier leek dat precies goed.
• Ongerepareerde kogelgaten in de gevels van gebouwen in de verschillende gebieden waar we woonden. Ontbrekende gebouwen verwijderd door bommen in rijen appartementen...
• Luisteren naar onze huisbaas die ons vertelt over Russen die tegen het einde van de oorlog in zijn huis woonden.
• Ook op de locatie Massmann Strasse had het gebouw een binnenhof. Op een zeer hete zomerdag zag ik arbeiders een piano naar de binnenplaats verplaatsen bij een andere ingang die naar de bovenverdiepingen leidde. Ze deden een lange brede canvas band om het voorhoofd van een forse kerel die voorovergebogen was. Daarna kantelden ze de piano verticaal op de lus die door de band werd gevormd. Hij stond rechtop met de andere jongens, de piano balancerend op de band en tegen zijn rug... De trap op ging hij, piano in de lus om zijn hoofd met de andere jongens achter hem... Ik pakte een handvol biertjes uit mijn koelkast en volgde ze drie vluchten op. Ze stopten niet voordat ze hun bestemming hadden bereikt. Ik deelde bieren uit, wat ze erg op prijs stelden.
• In mijn tijd daar ben ik nooit een man tegengekomen die zou toegeven in het Westen te hebben gevochten. Oost, ja. Westen, nee.
• Wij taalkundigen hoefden niet veel te doen dat echt militair was. Maar één keer per jaar moesten we onze wapens afvuren voor een record en moesten we traangas krijgen. Tijdens de basisopleiding was er enige discussie geweest over de vraag of ik een taalkundige zou worden of, vanwege mijn uitstekende schietvaardigheid, een LRRP (een "lurp" genoemd - verkenningspatrouille op lange afstand, vaak een sluipschutter). Gelukkig won de taal de dag. Hoe dan ook, bij een van onze jaarlijkse schietpartijen in Berlijn slaagde de kerel naast me erin om op de een of andere manier zijn geweer op volautomatisch te krijgen, wat niet de bedoeling was. Hij besefte niet dat hij het had gedaan. Toen we begonnen te schieten, gingen zijn kogels hoog in een metalen superstructuur over het bereik (automatische wapens gaan omhoog als ze volautomatisch worden afgevuurd en daar moet je voor oppassen) en ricochets gingen overal, waardoor we allemaal naar de grond gingen. We herinnerden ons dat het volgende jaar niemand bij hem in de buurt zou komen.
• De dag dat ik het leger verliet, 11 juli 1971, verzamelde ik me bij Ft. Dix NJ. Ik had de hele 4 jaar van mijn dienst geen verlof opgenomen, dus ik werd voor die tijd betaald - $ 6000 +/- in contanten. Nadat ik me had verzameld, ging ik naar de luchthaven van Philadelphia om op mijn vlucht naar huis te wachten. Net als veel andere GI's die hetzelfde deden, zaten we in een bar te wachten op onze vluchten. Ik merkte dat we om de paar momenten allemaal hetzelfde deden: onze zakken checken om er zeker van te zijn dat ons geld nog veilig was. Onlangs sprak ik met een dierenartsvriend van mij die zich verzamelde in Oakland, Californië, en hij vertelde dat dezelfde zakcontrole aan de gang was toen hij uitstapte.

Grappig de dingen die we ons herinneren.

McDaniel verliet het Amerikaanse leger nadat zijn driejarige tournee in Berlijn voorbij was. Hij doceerde een tijdje Russisch aan de West Virginia University en ging uiteindelijk in 2000 met pensioen als computerdirecteur.

In 2015, toen hij voor het eerst met Abandoned Berlin sprak, woonde hij met zijn vrouw 42 kilometer ten zuiden van Morgantown, West Virginia, midden in een bos. Sindsdien hebben ze een huis in de stad gekocht.

*Het is nu 55 jaar geleden dat hij in december met de diensttrein in Berlijn aankwam. Nog steeds volgt hij de ontwikkelingen van TBerg op de voet. "Het is zeker een kronkelige weg geweest."

Alle foto's (behalve die van de heer McDaniel en de soldaten, die de heer McDaniel zelf heeft verstrekt) werden zeer vriendelijk verstrekt door deInlichtingen- en veiligheidscommando van het Amerikaanse leger. Veel dank vooral aan Mike Bigelow voor zijn hulp.